Wiele par w Polsce posiadało lub nadal posiada kredyt indeksowany do walut obcych jak CHF, EUR czy USD. Jeszcze więcej małżeństw posiada wspólny kredyt hipoteczny oparty na wskaźniku WIBOR tj. w PLN, ale ze zmiennym oprocentowaniem uzależnionym od wskaźnika referencyjnego. Ostatnie lata pokazały, że wzrosty tego wskaźnika drastycznie podniosły raty kredytów, a dla wielu rodzin oznaczało to ogromne obciążenie finansowe. Sam sposób ustalania wartości WIBOR nie jest jasny. Kiedy przychodzi do rozwodu i podziału majątku wspólnego, kredyt hipoteczny jest jednym z najtrudniejszych elementów do rozliczenia. Teraz, po opinii Rzecznika Generalnego TSUE z 11 września 2025 roku, temat stał się jeszcze bardziej aktualny – bo pojawia się pytanie, czy można skutecznie podważać klauzule dotyczące WIBOR w umowach kredytowych.
Co stwierdził Rzecznik w sprawie WIBOR C-471/24 z dnia 11 września 2025 roku?
Rzecznik Generalny TSUE zwrócił w swojej opinii uwagę na trzy kluczowe kwestie:
- kredyty oparte na WIBOR mogą być oceniane pod kątem uczciwości – sądy krajowe mają prawo badać, czy bank przekazał konsumentowi jasne i przejrzyste informacje o tym, jak wskaźnik wpływa na raty kredytu,
- banki mają obowiązki informacyjne – powinny jasno wskazać, czym jest WIBOR, kto go administruje i jakie ryzyko niesie jego zmienność,
- sądy nie będą badać samej konstrukcji WIBOR – oznacza to, że nie zakwestionujemy sposobu jego ustalania, ale możemy kwestionować przejrzystość i uczciwość zapisów w konkretnej umowie kredytowej.
Opinia Rzecznika Generalnego TSUE to nie jest jeszcze wyrok. Jednak opinie Rzecznika TSUE nadają często kierunek, w którym następnie podąża Trybunał. Dlatego w sprawie WIBOR należy spodziewać się korzystnego wyroku TSUE w przyszłości.
Kredyt hipoteczny w majątku wspólnym małżonków
Przy rozwodzie kredyt hipoteczny jest jednym z najtrudniejszych tematów. Dlaczego?
- kredyt nie znika wraz z rozwodem – bank dalej wymaga spłaty – solidarnie od obojga małżonków,
- podział majątku nie rozwiązuje kwestii kredytu – nawet jeśli sąd przyzna np. mieszkanie jednemu z małżonków, bank wciąż będzie żądać spłaty od obojga kredytobiorców,
- zmienne oprocentowanie kredytu wpływa na wartość zobowiązania – wysokość rat może się zmieniać, co utrudnia rzetelną ocenę wartości majątku wspólnego i zadłużenia.
Tu właśnie pojawia się znaczenie opinii TSUE – bo jeśli ostatecznie okaże się, że klauzule WIBOR są nieuczciwe, kredyt można będzie podważyć albo żądać zmian w umowie. A to może znacząco wpłynąć na bilans majątku wspólnego.
Czy można podważyć WIBOR w kredycie przy rozwodzie?
W toku sprawy rozwodowej czy nawet o podział majątku wspólnego, sąd nie będzie zajmował się badaniem treści umowy kredytowej. Można jednak wnosić o to w oddzielnym postępowaniu. I tak, zgodnie z opinią Rzecznika Generalnego TSUE z 11 września 2025 roku w sprawie C-471/24, podważyć samego wskaźnika WIBOR nie można. Ale można:
- domagać się uznania klauzul odsyłających do WIBOR za nieuczciwe,
- żądać przeliczenia umowy kredytowej w bardziej korzystny sposób,
- a nawet – w skrajnych przypadkach – starać się o unieważnienie całej umowy kredytowej.
Taka możliwość prawdopodobnie zostanie niebawem potwierdzona przez sądy. Jeśli ostatecznie tak się stanie, to w sprawach o podział majątku wspólnego pojawi się zupełnie nowy element: konieczność uwzględnienia nie tylko kredytu jako obciążenia, ale też potencjalnych roszczeń wobec banku.
Co to oznacza dla osób w trakcie rozwodu?
Dla małżonków, którzy się rozwodzą, opinia TSUE to sygnał, że sprawa kredytu hipotecznego może wyglądać inaczej niż dotychczas. W pewnych przypadkach, może okazać się, że kredyt faktycznie nie jest pasywem, obciążającym majątek, a aktywem – jeśli to bank będzie zobowiązany do zwrotu środków na rzecz małżonków – stron umowy kredytowej.
- możesz zyskać silniejszą pozycję w negocjacjach z byłym małżonkiem – jeśli istnieje realna szansa na zakwestionowanie umowy kredytowej,
- możesz zmienić bilans majątku wspólnego – bo wartość zobowiązania kredytowego może zostać skorygowana,
- masz prawo dochodzić roszczeń od banku – jeżeli umowa była nieprzejrzysta i nieuczciwa.
Czy warto już działać?
Zdecydowanie TAK! Analiza umowy kredytowej, ocena ryzyka oraz przygotowanie argumentów do sądu to skomplikowany proces. Długo trwa również rozpoznanie sprawy przez sąd. Dlatego im wcześniej zaczniecie działać, tym szybciej wyjaśni się ostatecznie wasza sytuacja majątkowa i stan obciążenia kredytem. Prawnik doświadczony w sprawach ochrony klientów rynku finansowego (kredytów CHF, EUR, USD, sankcji kredytu darmowego czy innych produktów finansowych)
- sprawdzi, czy w Twojej umowie były wady, w tym braki informacyjne,
- doradzi, czy warto kierować sprawę do sądu,
- pomoże przygotować strategię w sprawie rozwodowej i o podział majątku z uwzględnieniem roszczeń z umowy kredytowej względem banku,
- wskaże, jakie roszczenia można podnieść wobec banku i poprowadzi sprawę przeciwko bankowi.
Podsumowanie
Opinia Rzecznika TSUE w sprawie C-471/24 dot. WIBOR z 11 września 2025 roku otwiera kredytobiorcom – w tym małżonkom w trakcie rozwodu – nowe możliwości. Choć nie podważa samej konstrukcji wskaźnika WIBOR, daje podstawę do badania uczciwości zapisów umów kredytowych i spełnienia przez bank obowiązków informacyjnych względem klientów. W praktyce oznacza to, że podział majątku wspólnego może wyglądać inaczej niż do tej pory – kredyt hipoteczny nie musi być wyłącznie obciążeniem, ale także punktem sporu z bankiem z daleko idącą szansa na wygraną.
👉 Jeżeli jesteś w trakcie rozwodu i posiadasz kredyt oparty na WIBOR, warto sprawdzić, czy Twoja umowa daje Ci podstawy do ochrony prawnej. Umów się na konsultację.
