Rozwód nie zawsze kończy wszystkie sprawy między byłymi małżonkami. Często dopiero po pewnym czasie wychodzi na jaw, że jedna ze stron nie ujawniła całego majątku wspólnego. Co wtedy? Czy można wrócić do sprawy o podział majątku, nawet jeśli sąd już wydał postanowienie?
Tak – w polskim prawie istnieje instytucja uzupełniającego podziału majątku wspólnego, która pozwala „dokończyć” wcześniejszy podział, jeśli ujawnione zostaną nowe składniki.
Czym jest uzupełniający podział majątku wspólnego?
Uzupełniający podział majątku to ponowne postępowanie działowe dotyczące tych składników, które nie zostały objęte wcześniejszym podziałem – czy to dlatego, że strony ich nie znały, czy też dlatego, że jedna z nich je zataiła.
Nie jest to więc „nowy podział” w całości, lecz kontynuacja poprzedniego – dotycząca tylko pominiętych elementów majątku.
Przykładowo: jeśli w trakcie rozwodu lub po nim dokonano podziału mieszkania, samochodu i oszczędności, ale po czasie okazało się, że jeden z małżonków miał jeszcze ukryte konto bankowe lub papiery wartościowe – można żądać uzupełniającego podziału w zakresie właśnie tego konta czy inwestycji.
Podstawa prawna i orzecznictwo
Choć Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie mówi wprost o „uzupełniającym podziale”, możliwość jego dokonania potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego.
W uchwale z dnia 8 stycznia 1980 r. (sygn. III CZP 80/79) SN wyraźnie stwierdził, że po zakończeniu postępowania działowego można przeprowadzić odrębne postępowanie w celu objęcia podziałem składników, które wcześniej zostały pominięte.
W praktyce oznacza to, że sąd nie odrzuci takiego wniosku tylko dlatego, że podział majątku był już wcześniej dokonany. Istotne jest jednak wykazanie, że:
- dany składnik rzeczywiście należał do majątku wspólnego,
- nie został objęty wcześniejszym postanowieniem lub ugodą,
- jego istnienie nie było znane lub mogło być zatajone.
Zatajenie majątku przez małżonka – jak to udowodnić
Zdarza się, że w trakcie rozwodu jedna ze stron nie ujawnia wszystkich aktywów – na przykład przenosi pieniądze na inne konto, wycofuje środki z inwestycji, albo przekazuje majątek osobom trzecim.
Z punktu widzenia prawa małżeńskiego, takie działanie może być uznane za naruszenie obowiązku lojalności i wspólnego zarządzania majątkiem.
W praktyce dowodowej pomocne mogą być:
- wyciągi bankowe,
- historia przelewów,
- dane z rejestrów (np. CEIDG, KRS, KW),
- korespondencja e-mailowa lub SMS,
- zeznania świadków.
Wniosek o uzupełniający podział warto przygotować z pomocą prawnika, który wskaże, jakie dowody są kluczowe i jak je prawidłowo przedstawić w sądzie.
Czy można żądać rekompensaty lub odszkodowania?
Tak. Jeżeli jedno z małżonków celowo ukryło składnik majątku, a w wyniku tego druga strona została pokrzywdzona – można domagać się wyrównania udziałów lub nawet odszkodowania.
W niektórych sytuacjach sąd może przyznać większy udział w majątku temu małżonkowi, który wykazał się uczciwością i lojalnością.
W praktyce takie sprawy wymagają jednak precyzyjnego przygotowania i mocnego materiału dowodowego – dlatego warto działać z profesjonalnym pełnomocnikiem.
Dlaczego warto dochodzić uzupełniającego podziału majątku
Po pierwsze – chodzi o sprawiedliwość i równowagę. Każdy z byłych małżonków ma prawo do połowy dorobku wspólnego życia.
Po drugie – chodzi o bezpieczeństwo finansowe. Pominięcie jednego składnika majątku może oznaczać realną stratę, np. utratę prawa do części oszczędności lub nieruchomości.
Po trzecie – chodzi o zamknięcie sprawy. Dopiero pełny podział majątku pozwala byłym małżonkom ostatecznie uregulować swoje relacje majątkowe i rozpocząć nowy etap życia.
Jak wygląda procedura w praktyce
- Wniosek do sądu rejonowego – właściwego dla miejsca położenia majątku.
- Wskazanie pominiętych składników – wraz z dowodami ich istnienia.
- Postępowanie sądowe – sąd przesłuchuje strony i analizuje dokumenty.
- Postanowienie o uzupełniającym podziale – które staje się prawomocne po upływie terminu na zaskarżenie.
Nie jest wymagane cofanie poprzedniego postanowienia ani otwieranie sprawy na nowo – uzupełniający podział dotyczy tylko nieobjętej części majątku.
Kiedy warto zwrócić się do kancelarii prawnej
Jeśli podejrzewasz, że Twój były małżonek zataił majątek, nie warto działać samodzielnie.
Doświadczeni prawnicy pomogą ustalić, jakie kroki można podjąć, jak zdobyć dowody i jak skutecznie zabezpieczyć swoje prawa.
W naszej kancelarii w Warszawie prowadzimy sprawy o podział majątku wspólnego, uzupełniający podział i sprawy o nierówne udziały.
Każdą sytuację analizujemy indywidualnie – z pełnym poszanowaniem emocji i trudności, jakie niesie rozstanie.
Podsumowanie
Uzupełniający podział majątku po rozwodzie to rozwiązanie dla osób, które odkryły, że nie wszystko zostało ujawnione przy pierwszym podziale. Prawo daje możliwość ponownego uregulowania sytuacji i odzyskania należnej części dorobku.
Jeśli masz wątpliwości, czy Twój były małżonek nie zataił majątku – skontaktuj się z naszą kancelarią. Pomożemy Ci sprawdzić, jakie kroki możesz podjąć i jak skutecznie dochodzić swoich praw.
